گلیمچه متکازین نقش سُر

گلیمچه متکازین  یک گلیچ سنتی پرنقش است که باقی مانده دستبافته های منطقه هزارجریب بهشهر با پیشینه بیش از ۴۰۰۰ سال است. نقوش این گلیمچه در قدیم بیش از ۱۰۰ نقش بوده که در حال حاضر کمتر از ۲۰ نقش آن باقی مانده و بقیه به فراموشی سپرده شده است. گلیمچه متکازین بدون پرز است که دارای رنگ های زیبا ، نقوش با اصالت، نشانه های تصویری زیبا و با هویت می باشد که از گذشته های دور با ساده ترین دستگاه های نساجی سنتی دو وردی به نام کرچال یا کارچاله بافته می شوند و با نام های گوناگونی همچون جاجیم، گل دار جاجیم، گلیچ، گلیم و رنگین  گلیچ خوانده می شود. طول این دستبافته که در مازندران و سمنان بافته می شود با توجه به کاربرد آن ۱ تا ۳ متر متغییر بوده و عرض آن به دلیل محدودیت دستگاه نساجی ۶۰ تا ۹۰ سانتی است.

زیرانداز، رختخواب پیچ، پادری، سجاده، رویه پشتی و کرسی، رو انداز(پتو) ، دوش توره و خورجین از جمله محصولات تولیدی با این نوع دستبافته بوده اند که بسیاری از آنها امروزه کاربرد دیرین خود را از دست داده و صرفا جنبه زینتی به خود گرفته اند.

در گذشته در بافت گلیچ نقشه کاربردی ندارد اگرچه تمامی نقوش حفظی بافته می شدند و با همان ترکیب رنگی سنتی که در گذشته های دور در روستای متکازین بهشهر تولید می شده بافته شده است. اما از اصالت برخوردار بوده و از نسلی به نسل دیگر منتقل شده اند. این نگاره ها و نقوش متنوع ، حاصل تکنیک پود گذاری مضاعف بوده و با شیوه متفاوتی بر سطح دستبافته نقش می بندند. بدین معنا که علاوه بر پودگذاری اولیه که از طریق عبور ماکو از میان تارها صورت میگیرد، پودگذاری ثانویه نیز وجود دارد که تنها با کمک دست انجام شده است و ایجاد کننده نقش بر سطح این دستبافته است و یک وجه تمایز دیگر این دستبافته، برجسته بودن نقوش نسبت به سطح زمینه است.

گلیچ مورد نظر که با نام سُر نامگذاری شده است از ترکیب دو نقش لاله درحاشیه و سُر یا چپ پیچ سُر در متن بافته شده است و با همان ترکیب رنگی سنتی که در روستای متکازین بهشهر بوده تولید شده است. گلیچ های متکازین عمدتا از ترکیب ۳ رنگ سورمه ایی و سفید و قرمز لاکی که زمینه آن را معمولا قرمز لاکی تشکیل می داده است تولید می شدند و در یک حاشیه و متن بوده اند.

حاشیه نقش لاله با رنگ سفید جذابیت خاصی به محصول داده است. عرض گلیچ سُر  ۶۰ سانت و طول آن ۱ متر می باشد و با پشم رنگرزی شیمیایی با کیفیت تولید شده است. این دستبافته یک رو تماماً نقش اندازی شده است و به صورت برجسته می باشد. جهت نگهداری از آن بهتر است آن را در جای نمور و آفتابگیر استفاده ننمایید و در دسترس و قابل استفاده باشد. همچنین برای شستشو  برای اولین بار به مدت ۱۵ دقیقه در آب و نمک خیسانده و سپس با آب و صابون بشویید.